نقش ترویج کشاورزی در حفاظت از منابع آب کشاورزی: یک تحلیل محتوای کیفی
کد مقاله : 1385-IAEEA2020
نویسندگان
مریم شیرخانی *1، رضا موحدی2، موسی اعظمی3، حمید بلالی3
1ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
2گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بو علی سینا
3گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا
چکیده مقاله
هدف از انجام این پژوهش، واکاوی نقش ترویج کشاورزی در حفاظت از منابع آب کشاورزی در دشت ماهیدشت شهرستان کرمانشاه بود؛ که با استفاده از تحلیل محتوای کیفی به شیوه قراردادی به انجام رسید. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر از نوع نمونه‌گیری هدفمند بوده و به شیوه گلوله برفی اجرا شد. گردآوری داده‌ها نیز به روش مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختارمند با مطلعان کلیدی از 10 سازمان مرتبط با بخش منابع آب کشاورزی در 4 گروه شغلی مدیران، کارشناسان، محققان و اساتید دانشگاه انجام گردید (51=N). تحلیل داده ها همزمان با گردآوری آن‌ها و با کمک نرم افزار MAXQDA-10 انجام شد. همچنین تحلیل محتوای اسناد مرتبط با موضوع پژوهش نیز صورت پذیرفت. بر اساس نتایج فرآیند تحلیل محتوای کیفی، 5 مقوله اصلی و 11 مقوله فرعی استخراج شد. مقوله‌های اصلی که معرف نقش ترویج کشاورزی در حفاظت از منابع آب کشاورزی هستند شامل بهبود وضعیت فرهنگی-اجتماعی، بهبود وضعیت اقتصادی بهره‌برداران، بهبود سیاست‌گذاری‌ها، بهبود تعاملات سازمانی و نهادی و تغییر رفتارهای بهره-برداری از منابع کشاورزی است. ایفای این نقش‌های کلیدی توسط ترویج کشاورزی، به منظور کمک به حل بحران آب، ضروری است؛ اما این مهم در شرایط کنونی امکان‌پذیر نمی‌باشد و باید اصلاحات لازم در اهداف، رویکردها، روش‌ها، محتوای برنامه‌ها، ساختار و سازمان و گروه هدف ترویج صورت پذیرد.
کلیدواژه ها
ترویج کشاورزی، حفاظت از منابع آب کشاورزی، تحلیل محتوای کیفی
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر