| مدیریت بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب در مزارع مجهز به سیستم های آبیاری تحت فشار در سطح استان لرستان؛ چالش ها و راهکارها |
| کد مقاله : 1330-IAEEA2020 |
| نویسندگان |
|
عبداله موموندی1، یداله یوسفی فرد2، میثم منتی زاده *3، مهرداد تقی زاده4، مریم قربانی5 1مدیر هماهنگی ترویج کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان 2مدیرعامل شرکت مهندسین مشاور آریان پویش 3سازمان جهاد کشاورزی 4رئیس اداره ترویج و فناوری کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان 5دانشجوی دکتری علوم مهندسی آب، دانشگاه شهید چمران اهواز |
| چکیده مقاله |
| آب مهمترین عامل تولید در بخش کشاورزی است. از این رو، مدیریت و بهره برداری بهینه آب در بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرف کننده منابع آب، بسیار ضروری بنظر می رسد. یکی از راهبردهای مهم مدیریت آب، بکارگیری سیستم های آبیاری تحت فشار در سطح مزارع کشاوزری می باشد. باوجود ترویج و گسترش این سیستم ها در سطح استان لرستان، تاکنون بهره وری مصرف آب آنها مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین تحقیق حاضر در تلاش است تا ضمن تعیین میزان بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب، چالش ها و راهکارهای ارتقاء بهره وری آب را ارائه دهد. این پژوهش به شیوه اقدام پژوهشی و با ابزارهای مشاهده میدانی، پرسشنامه و نظرخواهی از کارشناسان و کشاورزان انجام شده است. نمونه آماری تحقیق شامل 168 کشاورز بود که سیستم آبیاری تحت فشار را در سطح مزرعه خود بکارگرفته اند. یافته های تحقیق نشان داد که میانگین نرخ بهره وری فیزیکی آب برای دو محصول گندم، کلزا در استان لرستان به ترتیب 11/1و 43/0 کیلوگرم بر متر مکعب و نرخ بهره وری اقتصادی آب برای آنها به ترتیب 1221و 877 ریال بر متر مکعب بود. نتایج بررسی های میدانی نشان داد که مشکلات مدیریت مزرعه(انتخاب نوع بذر، تهیه بستر، مدیریت آفات و بیماری ها، بکارگیری ماشین آلات کشاورزی) و مدیریت سیستم های آبیاری تحت فشار(عدم آگاهی کشاورزان از نیاز آبی گیاه و عدم تنظیم دقیق سیستم آبیاری) باعث کاهش بهره وری آب در سطح مزارع شده؛ از اینرو ارائه آموزش های لازم در این زمینه برای کشاورزان می تواند کارساز شود. |
| کلیدواژه ها |
| بهره وری آب، سیستم آبیاری تحت فشار، اقدام پژوهی. |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه شفاهی |