واکاوی عامل‌های مؤثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در شرق گلستان
کد مقاله : 1212-IAEEA2020
نویسندگان
زینب ناظمی *
کارشناس جهاد کشاورزی شهرستان نظرآباد
چکیده مقاله
امروزه بحث‌ها و نگرانی‌‌ها در مورد تغییرات زیست‌محیطی و تغییرات کاربری زمین به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، تحقیق حاضر به منظور بررسی عامل‌های مؤثر در تغییر کاربری اراضی کشاورزی در شرق استان گلستان انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق (کشاورزانی که در سال‌های 1398 زمین کشاورزی خود را تغییر کاربری داده اند) 148 نفر بوده است. نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب و با استفاده از جدول کرجسی-مورگان 106 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن براساس نظر متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تأیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب KMO و آماره بارتلت (که در سطح یک درصد معنی‌دار شد) محاسبه گردید (788/0KMO=). نتایج تجزیه تحلیل داده‌های تحقیق مبین آن بود که هشت عامل استخراج شده (اقتصادی، مدیریت ریسک، مهیا نبودن شرایط اولیه کشت و کار، اجتماعی، دسترسی نداشتن به عوامل تولید، سیاست‌گذاری-حمایتی، جغرافیایی، روانشناختی)، در حدود 433/76 درصد مقدار کل واریانس مربوط به تغییر کاربری اراضی کشاورزی را تبیین می‌نماید. با توجه به یافته‌ها، ضرورت دارد دولت جهت حمایت اقتصادی از کشاورزان از طریق اتخاذ سیاست‌های توزیع عادلانه ثروت و ارائة برنامه‌های اقتصادی از طریق پرداخت سهم یارانة تولید، در نظرگرفتن قیمت مناسب و اعطای خرید تضمینی محصولات کشاورزی و اختصاص تسهیلات ویژه جهت فعالیت‌های کشاورزی و غیره را به طور جد در دستور کار قرار دهد تا میل و انگیزة شدید به تغیر کاربری در بین کشاورزان کم شود یا از بین برود.
کلیدواژه ها
تغییر کاربری، اراضی کشاورزی، تحلیل عاملی، شرق گلستان
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی